ได้ยินคนพูดถึง/ชื่นชมเกมตระกูล Persona มานานมาก แต่ไม่เคยเล่นเพราะตอนเด็กๆมีแค่ PS1 เกมช่วง PS2-PS4 เลยเป็นช่วงหลุมดำของผม
เกม Persona 3 ต้นฉบับเป็นเกมปี 2006 ลงให้ PS2 และปี 2024 ที่ผ่านมา Atlus เอามารีเมคใหม่ในชื่อ Persona 3 Reload โดยวาดใหม่หมดให้ภาพทันสมัย เอาระบบต่างๆจาก Persona ภาคใหม่ๆ มาใส่ด้วยให้เข้ากับยุคสมัย
ผมเองไม่เคยเล่น Persona ภาคไหนหรือเกมในจักรวาลที่เค้ากันเรียกว่า Shin Megami Tensei เกมไหนมาก่อนเลย ไม่รู้ด้วยว่าเกมมันประมาณไหน สนุกยังไง รู้แค่เป็น JRPG ตอนแรกจะเล่น Persona 5 เพราะเพื่อนแนะนำและมีแต่คนสรรเสริญ แต่พอลองหาข้อมูลก่อนแล้ว (ใช่ แค่จะเล่นเกมต้องศึกษาก่อนว่าเล่นอะไรดี) ชาวเน็ตก็แนะนำว่า จริงๆจะเล่นภาคไหนก่อนก็ได้ เพราะแต่ละภาคไม่เกี่ยวกัน แต่ถ้าไม่เคยเล่นภาคไหนมาก่อน แนะนำให้เริ่มจาก P3 ก่อนเพราะ ถ้าเล่น P5 ก่อน จะทำให้เล่น P3/P4 ไม่สนุกเท่าที่ควร แต่ถ้าเล่นเรียงตามภาคจะเห็นพัฒนาการ แล้วเค้าว่ากันว่าเนื้อเรื่อง P3 ดีกว่า dark กว่าภาคอื่นๆ
อีกประเด็นที่สำคัญคือ P3 ใชัเวลาจบ 60-80 ชม. ขณะที่ P5 ใช้ 100+ ชม. เลยตัดสินใจว่าเล่น P3 ก่อนละกัน สุดท้ายพึ่งเล่นจบเมื่อวาน ใช้เวลาไปทั้งหมด 84 ชั่วโมง
Warning
เตือนก่อน ต่อจากนี้จะมี spoiler เล็กน้อย
เป็นเกมแบบไหน

มีเสียงพากย์ด้วย (Atlus)
โครงสร้างเกมมันคือเกม JRPG + Life simulation คือตัวละครเราดำเนินชีวิตไปในแต่ละวันตามปฏิทินของชีวิตเด็กมัธยมปลายญี่ปุ่นเลย เข้าชมรม เรียนหนังสือ(ต้องเข้าสอบด้วย) คุยกับเพื่อน จีบสาว (พึ่งรู้ว่าเด็กญี่ปุ่นเรียนวันเสาร์ด้วย) แล้วพอกลางคืนต้องไปลงดันเจี้ยน (aka. Tartarus) โดยสิ่งที่ใช้สู้คืออสูร (aka. Persona) แล้วอัพ level/อาวุธ/Persona ไปตามเรื่องตามราว
สิ่งที่รู้สึกว่าเป็นเอกลักษณ์ของเกมและใหม่สำหรับผมคือการอัพ level ของ Persona นอกจากใช้ exp ที่สู้แล้ว คือใช้วิธีผสม Persona เพื่ออัพเกรด แล้ว Persona แต่ละชนิดจะผูกกับความสัมพันธ์ของเรากับคนที่เราเจอในตอนกลางวัน คือตอนกลางวันต้องพัฒนาความสัมพันธ์กับตัวละครอื่น (ตอบคำถามให้ถูกใจมัน) เพื่อได้คะแนนเอาไว้ใช้อัพเกรด Persona ก็แปลกดี
ระบบต่อสู้ ก็เป็น turn-based ตามสไตล์ JRPG มีธาตุ มีแพ้ทาง มี buff/debeff มีติดพิษ ตามปกติ ช่วงแรกๆรู้สึกเหมือนกำลังเล่น Pokemon อยู่

ตอนต่อสู้ (Atlus)
ส่วนที่ชอบ
- ชอบที่สุดคือดนตรี ดนตรีประกอบทำดีมาก ติดหู ฟังได้ไม่เบื่อ ทั้งช่วงเนื้อเรื่อง ทั้งช่วงต่อสู้ น่าจะเหมาะกับไว้ฟังเวลาทำงาน
- มีเสียงพากย์ + animation cutscene (อยากให้มีมากกว่านี้) ทำให้เล่นไป ก็เหมือนดูอนิเมะเรื่องนึงอยู่
- ระบบต่อสู้ก็ถือว่าดี เข้าใจง่ายและสนุกดี UI/UX ลื่นไหล
- สิ่งนึงที่ตกใจตอนเล่นใหม่ๆคือ ตัวละครทุกตัวต้องใช้ ปืน(เรียก Evoker) ยิงหัวตัวเองเหมือนฆ่าตัวตายด้วยท่าเท่ห์ๆ ทุกครั้งเพื่อ activate Persona ขึ้นมาใช้ตอนต่อสู้ ก็เข้าใจว่าเพราะปมหลักของเรื่องคือ ความตาย (Death) แต่เฮ้ย เกมมันให้เด็กอายุเท่าไหร่เล่นเนี่ย เค้าคิดยังไงออกแบบให้เด็กที่เล่นเกมเห็นภาพตัวละครยิงหัวตัวเองซ้ำๆแบบนี้นะ
- มีจังหวะนึงเล่นเกมอยู่ แล้วหลาน 5-6 ขวบมายืนข้างหลังไม่ทันตั้งตัว แล้วถามว่าเล่นเกมอะไร คือหยุดเล่นเลยไม่อยากให้หลานเห็นฉากยิงหัว

เอาปืนจ่อหัว เห็นจนชินตาเลย (IGN Pakistan)
ส่วนที่น่าจะทำได้ดีกว่านี้
- เนื้อเรื่องช่วงแรกๆ รู้สึกว่าน่าสนใจมาก แต่พอเล่นไปถึงกลางเกม เริ่มรู้สึกเบื่อ เนื้อเรื่องย่อยของแต่ละตัวละครก็ cliche ไปหน่อย คือเดาได้ว่าจะจบยังไง
- ส่วนนึงอาจจะเพราะเป็นชีวิตเด็กมัธยมปลาย ประเด็นมันเลยเหมือนๆการ์ตูนวัยรุ่นญี่ปุ่นทั่วไป เช่น ปัญหาครอบครัว/coming-of-age เข้าใจว่า Persona ทุกภาคเป็นแบบนี้ อยากให้ลองทำชีวิตผู้ใหญ่วัยทำงานบ้าง อาจจะน่าสนใจขึ้นมาหน่อย
- ด้วยความที่เกมมันให้ดำเนินชีวิตไปทีละวัน เนื้อเรื่องมันเลยเดินช้ามาก บางวันแทบไม่มีอะไรเกิดขึ้นเลย พอตอนขมวดจบก็ไม่ impact เพราะเราไม่รู้สึกผูกพันกับตัวละครไหนเลย ทั้งที่เล่นมา 80 กว่าชั่วโมง ช่วงท้ายเกมคือกดข้ามบทพูดยาวๆตลอด เพราะมันน่าเบื่อ ขี้เกียจอ่าน ไม่มีสาระ
ส่วนที่ไม่ชอบ
- ไม่ชอบกลไกการผสม Persona เพื่ออัพ level เพราะ
- คนเล่นไม่รู้สึกผูกพันกับตัว Persona เลยเพราะเดี๋ยวก็ต้องผสมกลายเป็นตัวใหม่แล้ว ไม่เหมือน Pokemon ที่เราเห็นมัน evolution
- มันเดาไม่ได้ว่า ผสมแล้วตัวใหม่จะใช้ท่าอะไรได้บ้าง ทำให้วางแผนลำบาก เสียเวลา 30-40 นาทีนั่งลองว่าผสมแล้วจะได้อะไรออกมา
- ดันเจี้ยน (aka. Tartarus)ในภาคนี้ มันซ้ำซาก ไม่สนุก เพราะเกมมัน generate เอาแบบ random น่าจะด้วยข้อจำกัดของขนาดเกมในสมัยนั้น เข้าใจว่า P5 แก้เรื่องนี้แล้วเป็นดันเจี้ยนที่คนออกแบบเอาไว้แล้ว
- Monster ที่สู้ มันใช้ model ซ้ำแต่เปลี่ยน texture/สี เอา ก็คงเป็นข้อจำกัดของเกมในยุคนั้น แต่ Persona ดันออกแบบหลากหลายได้ มีหนุมาน มีพระวิษณุด้วย มาจากปกรณัมทุกชาติ/ศาสนา

เล่นจนจบแล้ว ก็ยังไม่รู้ว่าไอลุงจมูกแหลมที่มาทำ persona fusion ให้นี่คือใคร (Megatenwiki)
สรุป
โดยรวมถือว่าเกมคุณภาพดี แต่ไม่ใช่แนวที่ตัวเองชอบเท่าไหร่ ทำให้คงไม่ได้เล่นภาคอื่นต่อแล้ว เพราะใช้เวลาเยอะมาก จริงๆเกือบยอมแพ้เล่นไม่จบด้วย
ถ้าให้เทียบกับเกมตระกูล Fire Emblem ที่อาจจะเรียกว่าคล้ายๆกัน(มั้ง) ต่างกันที่ระบบต่อสู้ รู้สึกว่า Persona ทำระบบดีกว่า เป็นธรรมชาติมากกว่า